Klaster energii definiuje się jako porozumienie działających lokalnie podmiotów gospodarczych, zajmujących się wytwarzaniem energii, jej konsumpcją, magazynowaniem, a także obrotem i handlem energią elektryczną, paliwami, ciepłem oraz chłodem. Jest to cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe, instytuty badawcze lub jednostki samorządu terytorialnego, dotyczące wytwarzania energii i równoważenia zapotrzebowania na energię z odnawialnych źródeł lub z innych źródeł czy paliw, jej dystrybucji lub obrotu nią, w ramach sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV, na obszarze działania tego klastra, nieprzekraczającym granic jednego powiatu lub pięciu gmin. Celem niniejszego podręcznika jest określenie roli i miejsca klastra na rynku energii oraz zdefiniowanie ról poszczególnych podmiotów na tym rynku, w szczególności w kontekście instalacji źródeł OZE i przynajmniej częściowego uniezależnienia odbiorców od energii elektrycznej dostarczanej przez energetykę zawodową. W pierwszej części podręcznika autorzy przybliżają model funkcjonowania rynku energii elektrycznej, a w drugiej przedstawiają miejsce i sposób funkcjonowania klastra energii w tej strukturze.
- Contents
-
1. Wprowadzenie 9
2. Rynek energii elektrycznej w Polsce 10
2.1. Organizacja i segmenty (zasady fizyczne) 11
2.1.1. Wytwarzanie 11
2.1.2. Przesył energii elektrycznej 14
2.1.3. Dystrybucja 16
2.1.4. Obrót 20
2.2. Instytucje rynku energii 21
2.2.1. Urząd Regulacji Energetyki (URE) 21
2.2.2. Towarowa Giełda Energii (TGE) 21
2.2.3. Rynek bilansujący (RB) 22
2.2.4. Agencja Rynku Energii (ARE) 23
2.2.5. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK) 24
2.3. Rynek hurtowy 24
2.3.1. Umowa o świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej POB 24
2.3.2. Umowa członkostwa w Towarowej Giełdzie Energii 26
2.3.3. Umowa z IRGiT 26
2.3.4. Umowa na dostęp do dedykowanych systemów IT 27
2.3.5. Zarządzanie ryzykiem 27
2.3.6. Produkty rynku hurtowego 28
2.3.6.1. Profil energii elektrycznej 28
2.3.6.2. Rynek terminowy 29
2.3.6.3. RDN i RDB 30
2.3.6.4. Rynek bilansujący 31
2.3.7. Obowiązki sprzedawcy wynikające z Prawa energetycznego 32
2.3.8. Klaster na rynku energii 38
2.4. Procesy rynkowe 39
2.4.1. Koncesje 39
2.4.1.1. Kluczowe warunki uzyskiwania koncesji przez przedsiębiorstwo obrotu 39
2.4.1.2. Zestaw dokumentów niezbędnych do uzyskania koncesji na prowadzenie przedsiębiorstwa obrotu 40
2.4.1.3. Dokumenty potwierdzające zdolność techniczną wnioskodawcy 42
2.4.1.4. Dokumenty potwierdzające zdolność finansową wnioskodawcy 43
2.4.1.5. Procedura uzyskania koncesji 44
2.4.2. Taryfy 45
2.4.2.1. Zasady taryfowania 45
2.4.2.2. Ogólne informacje i zasady dotyczące taryfowania 45
2.4.2.3. Zawartość taryfy 47
2.4.2.4. Grupy taryfowe 47
2.4.2.5. Zasady kalkulacji przychodu regulowanego i stawek opłat 48
2.4.2.6. Zasady taryfowania obrotu energią 50
2.4.2.7. Wycena i komponenty ceny 50
2.4.3. Zasady sprzedaży energii ze źródeł OZE 52
2.4.3.1. Certyfikaty 52
2.4.3.2. Sprzedaż do sprzedawcy zobowiązanego 53
2.4.3.3. Taryfy FiT i FiP – podstawowe zasady funkcjonowania 54
2.4.3.4. Aukcje OZE 54
2.4.3.5. Rozliczenie akcyzy 56
2.4.4. Zasoby wytwórcze 57
2.4.4.1. Źródła konwencjonalne 61
2.4.4.2. Elektrownie zawodowe 61
2.4.4.3. Energetyka rozproszona 62
2.4.4.4. Odnawialne źródła energii (OZE) 63
2.4.5. Zasady wytwarzania energii w OZE 66
2.4.5.1. Definicja dużych instalacji OZE (powyżej 1000 kW) 66
2.4.5.2. Definicja małej instalacji 66
2.4.5.3. Definicja mikroinstalacji 71
3. Klaster na rynku energii 75
3.1. Klaster energii – definicje 75
3.2. Forma prawna tworzenia i działania klastra 75
3.3. Model funkcjonowania klastra 78
3.4. Strategia klastra 79
3.5. Uczestnicy klastra 81
3.5.1. Administracja publiczna 81
3.5.2. Środowiska biznesowe/przedsiębiorstwa 81
3.5.3. Koordynator klastra energii 81
3.6. Działanie klastra na rynku energii 83
3.7. Bilansowanie klastra – rozważane warianty 85
3.7.1. Model handlowy 85
3.7.2. Model bilansowania łącznego 86
3.7.3. Model bilansowania wyspowego 86
3.8. Perspektywy rozwoju organizacji klastra 87
3.8.1. Prosument jako uczestnik klastra 87
3.8.2. Spółdzielnia energetyczna 87
3.8.3. Koncepcja wirtualnego prosumenta 90
3.8.4. Wirtualna elektrownia 91
3.9. Zasady rozliczania klastra 92
3.9.1. Koszt energii elektrycznej 92
3.9.1.1. Wpływ pory dnia i roku na cenę 92
3.9.1.2. Wpływ technologii na cenę 95
3.9.1.3. Klaster w łańcuchu dostaw energii bilansowanie techniczne 96
3.9.1.4. Bilansowanie handlowe klastra 101
3.9.1.5. Bilansowanie lokalne 105
3.10. Sposoby rozpoczęcia działalności 107
3.10.1. Zasady rozpoczęcia działalności OSDn 107
3.10.2. Zasady rozpoczęcia działalności przedsiębiorstwa obrotu energią 108
3.10.3. Zasady rozpoczęcia działalności sprzedawcy detalicznego 110
3.10.3.1. Obsługa formalna 110
3.10.3.2. Fakturowanie 110
3.10.3.3. Obsługa reklamacji 110
3.10.4. Generalne umowy dystrybucyjne 111
3.10.5. Zasady rozpoczęcia działalności wytwarzania energii elektrycznej 113
3.10.5.1. Przyłączenie 114
3.10.5.2. Raportowanie 114
4. Podsumowanie 116
